Najczęstsze dolegliwości kobiet w ciąży
Bóle kręgosłupa
U bardzo wielu kobiet w ciąży pojawia się ból w okolicy kręgosłupa lędźwiowego. W związku ze zwiększeniem masy dochodzi do przemieszczenia się środka ciężkości oraz pogłębienia krzywizn kręgosłupa. Największe nasilenie dolegliwości występuję od trzeciego trymestru. Zmiany w obrębie kręgosłupa często są przyczyną wzmożonego napięcia mięśni, co może prowokować dolegliwości bólowe, uczucie sztywności i zmęczenia.
Bóle pleców mogą być zmniejszone poprzez:**
**
* **Delikatny masaż rozluźniający**
* ** Edukację i korektę postawy**
* ** Ćwiczenia wyrównujące dysbalans mięśniowy**
* ** Kinesiology taping**
* ** Pozycje ułożeniowe**
Rwa kulszowa z promieniowaniem Wraz z zmianą środka ciężkości ciała dochodzi do przeciążenia odcinka lędźwiowego kręgosłupa, a także przeciążenia niektórych grup mięśniowych. Dodatkowo pozycje zgięciowe sprzyjają uszkodzeniom dysku w wyniku czego może dojść do podrażnienia nerwu kulszowego. Objawy z tym związane to m. in. promieniujący ból do pośladka i kończyny dolnej, czasami nawet jej osłabienie i drętwienie. W ramach profilaktyki i w celu zmniejszenia dolegliwości w fizjoterapii kobiet w ciąży wykorzystuje się:
* **Ćwiczenia rozciągające odpowiednie grupy mięśniowe**
* ** Metodę Mc Kenzie’go**
* ** Neuronmobilizację**
* ** Pozycje ułożeniowe**
* ** Kinesiology Taping**
* ** Delikatny masaż rozluźniający**
Ból stawów krzyżowo- biodrowych
Powiększająca się macica wymusza zmiany w obrębie miednicy, która musi dostosować swoje wymiary do rozwijającego się płodu. Dzięki hormonom zwiększa się ruchomość stawów miednicy, zwłaszcza w obrębie stawów krzyżowo- biodrowych i spojenia łonowego. Ból stawów krzyżowo- biodrowych może utrudniać ciężarnej kobiecie chodzenie, siadanie, podnoszenie nogi.
W celu lepszej stabilizacji stawów krzyżowo- biodrowych zalecane są:
* **Ćwiczenia wzmacniające mięśnie obręczy biodrowej i mięśni dna miednicy**
* ** Delikatne automobilizacje stawów krzyżowo- biodrowych**
* ** Techniki stabilizujące Kinesiology Tapingu**
Obrzęki Dużym problemem kobiet ciężarnych jest występowanie obrzęków limfatycznych nóg wskutek zwężenia dróg odprowadzających limfę z rejonu miednicy, a także obrzęki kończyn górnych. Dolegliwości te związane są z przybieraniem na wadze, ograniczoną aktywnością fizyczną czy dolegliwościami bólowymi z innych okolic ciała. Terapia przeciwobrzękowa polega na zastosowaniu:
* **Ręczny drenaż limfatyczny**
* ** Kinesiology taping**
* ** Ćwiczenia naczyniowe**
Zaburzenia w obrębie mięśni dna miednicy, nietrzymanie moczu
Mięśnie dna miednicy wchodzą w skład mięśni lokalnie stabilizujących kręgosłup. Tworzą trzy warstwy z czego warstwa wewnętrzna tzw nośna dobrze wytrenowana utrzymuje narządy wewnętrzne na prawidłowym miejscu i zabezpiecza kompleks biodrowo- lędźwiowy.
Ćwiczenie mięśni lokalnie stabilizujących – w tym mięśni dna miednicy zapobiega nietrzymaniu moczu oraz obniżeniu narządu rodnego, a także bólom kręgosłupa.
Okres ciąży i poród znacznie osłabia i rozciąga mięśnie dna miednicy, a nie trenowanie ich przed i po porodzie powoduje, że nie odzyskują swojej elastyczności. Prowadzi to do spadku wydolności podtrzymującej i stabilizującej mięśni dna miednicy. W ramach profilaktyki zaleca się ćwiczenia mięśni lokalnie stabilizujących, w tymmięśni dna miednicy
Rozejście mięśni prostych brzucha (rozstęp kresy białej)
Mięśnie proste brzucha pod wpływem nacisku rosnącej macicy i relaksyny zwłaszcza w ostatnich tygodniach ciąży ulegają wydłużeniu i rozciągnięciu. Otyłość, zbyt słabe lub zbyt mocne mięśnie brzucha, duża ilość wód płodowych, ciąża mnoga, liczne ciąże, praca wymagająca dźwigania czy duża masa urodzeniowa dziecka mogą spowodować rozejście mięśni prostych brzucha i rozstęp kresy białej. Objawia się to charakterystycznym układaniem się brzucha w stożek, zwłaszcza podczas podnoszenia się z pozycji leżącej, po porodzie widoczne są i wyczuwalne ruchy jelit blisko powierzchni skóry, czasem pofałdowanie skóry układa się w kształt rozejścia, a brzuch po posiłku lub wieczorem wygląda na ciążowy
W terapii stosuje się:
Ćwiczenia mięśni lokalnie stabilizujących, z naciskiem na mięsień poprzeczny brzucha **Korekta postawy z kontrolowaniem mięśni brzucha ** Kinesiology Taping
Wzmożone napięcie mięśni w okolicy szyi i barków Zbyt duże napięcie w okolicy szyi i barków również jest związane ze zmianą środka ciężkości ciała i pogłębieniem krzywizn kręgosłupa. Dla kobiet ciężarnych ze słabym gorsetem mięśniowym przebywanie w pozycjach wysokich staje się trudne. Zła postawa powoduje przeciążenie i pojawienie się dolegliwości bólowych w okolicy barków i karku.
W terapii wykorzystuje się:
* **Masaż rozluźniający**
* ** Kinesiology taping**
* ** Korektę postawy**
* ** Ćwiczenia wyrównujące dysbalans mięśniowy**
* ** Techniki relaksacyjne np. ćwiczenia oddechowe, treningi relaksacyjne**
Fizjoterapia i profilaktyka
W ofercie dla Kobiet w ciąży proponuję nieinwazyjne metody fizjoterapii bezpieczne dla matki i dziecka.
Kinesiology taping (oklejanie taśmami, plastrowanie dynamiczne) Metoda uzupełniająca fizjoterapię, polegająca na naklejeniu specjalnych taśm, które wspomagają pracę mięśni i stawów. W ten sposób można uzyskać odciążenie np. kręgosłupa, jego lepszą stabilizację lub rozluźnienie zbyt napiętych grup mięśniowych, ułatwia utrzymanie odpowiedniej postawy ciała.
Aplikacje limfatyczne Kinesiology tapingu normalizują napięcie w kończynach, zmniejszają obrzęk i tym samym poprawiają zakres ruchu w stawach dając uczucie ulgi. Kinesiology taping korzystnie oddziaływuje na skórę, przeciwdziałając jej rozciąganiu i powstawaniu rozstępów. Może być bezpiecznie stosowany w ciąży. [ czytaj więcej >>>]
Ćwiczenia Metodą McKenzie Jest to metoda stosowana do diagnozowania i leczenia zespołów bólowych kręgosłupa, najczęściej problemów dyskowych. Głównym celem tej metody jest ograniczenie i zlikwidowanie objawów bólowych, a przede wszystkim zapobieganie nawrotom. Duży nacisk kładzie się na edukację pacjenta pod kątem mechaniki występujących dolegliwości, dobiera się indywidualnie i wyjaśnia się rolę ćwiczeń do samodzielnego wykonania. Pacjent informowany jest o roli postawy w życiu codziennym i jej korekty.
Manualny drenaż limfatyczny Drenaż limfatyczny jest formą delikatnego masażu, który ma na celu stymulowanie i poprawienie przepływu płynów w układzie limfatycznym. Jest jedną z metod terapeutycznych wykorzystywanych w kompleksowej fizjoterapii zapobiegającej obrzękom. Poprzez zastosowanie specjalnych chwytów pobudza pracę naczyń limfatycznych, a tym samym zwiększa się ich aktywność i zdolność transportowania limfy. W wyniku działania manualnego drenażu limfatycznego następują zmiany w funkcjonowaniu naczyń limfatycznych. Zwiększa się ilość skurczów mięśni gładkich i przez to wzrasta efektywność przepływu chłonki. Ponad to drenaż limfatyczny poprawia ogólne samopoczucie, zmniejsza zastoje limfatyczne, wspomaga prawidłową wymianę składników przemiany materii a także stanowi także rewitalizację dla kobiet po okresie ciąży.
Masaż rozluźniający
Jego celem jest złagodzenie dolegliwości bólowych w obrębie przeciążonych grup mięśniowych tj. okolica barków, szyi, nóg. Działa odciążająco, rozluźnia napięte mięśnie, przynosi ulgę stawom i więzadłom. W trakcie masażu stosuje się odpowiednie pozycje całkowicie bezpieczne dla kobiet w ciąży.
Ćwiczenia naczyniowe Polegają na naprzemiennym unoszeniu i opuszczaniu kończyn w celu wywołania w nich niedokrwienia i przekrwienia. Pozycje z kończynami ułożonymi powyżej poziomu serca również sprzyjają lepszemu odprowadzaniu limfy.
Pozycje ułożeniowe Są to pozycje odciążające i przeciwbólowe, dobierane indywidualnie. Do pomocy wykorzystuje się różnego rodzaju wałki lędźwiowe, poduszki.
Techniki relaksacyjne
Technik relaksacyjne mają na celu zmniejszenie napięcia psychofizycznego (nerwowego i mięśniowego). W tym celu stosuje się m.in.
Ćwiczenia oddechowe – z naciskiem na techniki oddychania torem brzusznym (przeponowym), która zalecana jest przez cały okres ciąży i podczas porodu. Ponieważ kobiety nawykowo oddychają szczytami płuc, to w czasie ciąży szczególnie ważne jest jak najczęstsze wykonywanie tego rodzaju ćwiczeń. Systematyczne treningi sprawią, że oddech przeponą stanie się nawykiem.
Progresywna relaksacja mięśni Jacobsona- metoda ta polega na nauce rozluźniania wszystkich partii ciała poprzez naprzemienne napinanie i rozluźnianie poszczególnych grup mięśni. Obejmuje napinanie i rozluźnianie mięśni rąk, relaksację (także poprzez lekkie napinanie i rozluźnianie) mięśni głowy i twarzy, mięśni języka, mięśni barkowych, następnie mięśni pleców i brzucha, a na końcu mięśni palców u rąk i nóg. Jest ona zarówno doskonalą metodą terapeutyczną przy zaburzeniach nerwicowych, bezsenności i depresji, zbyt wysokim stresie itp., jak i może być metodą wspierającą ogólny wewnętrzny rozwój np. zwiększającą kreatywność i poziom wiary w siebie.
Trening autogenny Schultza- technika ta składa się z dwóch rodzajów ćwiczeń: odczuwania ciężaru ciała oraz jego ciepła. Ćwiczenie treningu autogennego polega na rozluźnianiu ciała, a następnie na stosowaniu autosugestii w bardzo prostej formie.
